وب 3 چیست؟ مزایا و ویژگی های نسل سوم اینترنت (web3)

این روزها همه‌جا حرف وب 3 یا همان اینترنت نسل سوم است که یکی از مهم‌ترین اهداف آن ایجاد یک اینترنت غیرمتمرکز است اما آیا شما به عنوان یک کاربر اینترنت می‌دانید اینترنت نسل سوم یا وب 3 چیست و چه مزایایی نسبت به نسل‌ها قبل اینترنت دارد؟

یکی از تکنولوژی‌هایی که زندگی بسیاری از انسان‌ها را دچار تحول کرد، اینترنت بود. اینترنتی که با ورود به زندگی انسان‌ها شیوه برقراری ارتباط را تغییر داد. در نسل اول اینترنت‌ها صحبتی از تعامل وجود نداشت اما با آمدن نسل دوم اینترنت، تعامل جایگاهی برای خود به‌دست آورد هنگامی‌که حرف از تعامل می‌زنیم منظورمان تعامل انسان‌ها با یک دیگر است که در نسل دوم این هدف با آمدن شبکه‌های اجتماعی نظیر فیس‌بوک به‌دست آمد.

درست موقعی که فکر می‌کردیم دیگر تکنولوژی به اوج خود رسیده است حرف از اینترنت نسل سوم یا وب 3 شد که یکی از مهم‌ترین اهداف آن ایجاد اینترنت غیرمتمرکز است و ازآنجایی‌که این مفهوم برای بسیاری از افراد هنوز مبهم است تصمیم گرفتیم در این مقاله شما را با وب 3 آشنا کنیم. پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

تاریخچه‌ای از تکامل اینترنت نسل اول و دوم

همان‌طور که گفتیم در ابتدا اینترنت مبتنی بر نسل اول بوده و در دهه 1990 تمامی صفحات وب‌سایت‌ها با استفاده از HTML ساخته‌شده بودند که فقط می‌توانستند اطلاعاتی را به کاربر نشان دهند و به کاربر این امکان را نمی‌دادند که تغییری در آن ایجاد کنند. جالب است بدانید تمام ویژگی‌های نسل اول اینترنت در دهه 1990 تغییر یافت و اینترنت مبتنی بر نسل دوم یا همان تعامل به روی کار آمد.

در اینترنت نسل دوم یا وب 2 کاربران می‌توانستند با استفاده از دیتابیس، رسانه‌ها و … با دیگر وب‌سایت‌ها ارتباط بگیرند. جالب است بدانید، نسل دوم اینترنت تمرکز بیشتری بر محتوا تولیدشده داشت و این امکان را به کاربران می‌داد که محتوا تولید کنند و با دیگر سایت‌ها همکاری داشته باشند و می‌توان گفت مشارکت و تعامل در اولویت وب 2 بوده است.

وب 3؛ آینده اینترنت

در بخش قبل نگاهی به تاریخچه اینترنت انداختیم و متوجه شدیم که اینترنت در حال پیشرفت است و تلاش می‌کند که روزبه‌روز هوشمندتر شود. درست است که در ابتدا دیتاها به‌صورت ایستا به کاربران نمایش داده می‌شد اما بعد از مدتی کاربران به‌راحتی توانستند که دیتاها را به‌صورت پویا داشته باشند و با آنها در تعامل باشند.

همچنین مطلب زیر را هم بخوانید:

دیفای چیست؟ هر آنچه لازم است در مورد defi بدانید!

اینترنت نسل سوم یا وب 3 هنوز تکمیل‌نشده است و هرروزه در حال تکامل است اما به‌طورقطع می‌توان گفت که وب 3 در فناوری‌هایی مانند بلاک چین، واقعیت مجازی یا VR، اینترنت اشیا مورداستفاده قرار می‌گیرد و خواهد گرفت. اما هیچ فردی نمی‌تواند به‌صورت دقیق به شما بگوید که وب 3 یا همان نسل سوم اینترنت به چه شکلی خواهد بود اما تنها چیزی که همه می‌دانند این است که وب 3 پا به عرصه جهانی گذاشته است تا اینترنت را به یک دیتابیس یا پایگاه داده بزرگ تبدیل کند تا سریع بتواند منظور کاربر را به‌درستی درک کند و در اسرع وقت آنها را به نتیجه موردنظرشان برساند.

مزایای وب 3

احتمالاً با خواندن تیتر بالا کمی تعجب کرده‌اید و با خود گفتید مگر چه قدر از آمدن وب 3 گذشته است که حال بخواهیم درباره مزایای آن بحث کنیم اما برخی از ویژگی‌های برجسته این نسل عبارت‌اند از:

• عدم نیاز به نهاد مرکزی کنترل‌کننده: با نبودن و حذف نهادهای کنترل‌کننده امکان حذف اطلاعات کاربر و یا سانسور آن به‌طور کل امکان‌پذیر نخواهد بود.

• حفظ مالکیت اطلاعات کاربران: جالب است بدانید اطلاعات کاربران دارای امنیت رمزنگاری است و به‌هیچ‌عنوان بازاریابان نمی‌توانند از آنها استفاده کنند و می‌توان گفت که اطلاعات کامل در دست خود کاربر قرار دارد و وظیفه کنترل آن نیز با خود کاربر است و با توجه به صلاح خود می‌تواند آن را با دیگران به اشتراک بگذارد.
• اجرای برنامه‌ها بر روی تمام دستگاه‌ها: همان‌طور که می‌دانید بسیاری از برنامه‌ها را نمی‌توان روی تمامی سیستم‌عامل‌ها نصب کرد به همین علت نسل سوم این امکان را می‌دهد که بدون محدودیت برنامه‌های مختلف را روی سیستم‌های متفاوت نصب و اجرا کنید.

• رفع نیاز کاربران در سریع‌ترین زمان ممکن: در ابتدا گفتیم که وب 3 قصد دارد اینترنت را به یک پایگاه داده بزرگ تبدیل کند و با توجه به این موضوع داده‌های زیادی برای تجزیه‌وتحلیل داریم و اطلاعات دقیق‌تری را برای رفع نیاز کاربر در اختیار ما می‌گذارد.
• کاهش هک و سرقت اطلاعات کاربران: اطلاعات به‌صورت غیرمتمرکز نگهداری می‌شود و در یک جا نیستند به همین علت می‌توان نتیجه گرفت که هکرها برای هک اطلاعات باید کل شبکه را هک کنند و این کار کاملاً غیرقابل ممکن است.

معایب وب 3 چیست ؟

وب 3 علاوه بر داشتن مزایا معایبی نیز به همراه خود دارد که در این بخش قصد داریم شما را با چند نمونه از معایب این نسل اینترنت آشنا کنیم. پس با ما همراه باشید.

• مقیاس‌پذیری: سرعت ثبت و تأیید تراکنش‌ها در بلاک چین به دلیل ذات آن بسیار پایین است. جالب است بدانید برای اینکه یه سری از اطلاعات تراکنش در بلاک چین ثبت شود باید توسط تمامی کاربرها بررسی شود و در صورت تأیید در نودها ثبت شود. مقیاس‌پذیری تکنولوژی و فناوری بلاک چین بر طبق الگوریتم اجماع استفاده‌شده است و متفاوت است. به‌طور مثال بیت کوین با الگوریتم اجماع 5 تا 7 تراکنش را در ثانیه ثبت می‌کند درصورتی‌که سولانا با الگوریتم اجماع می‌تواند 50 هزار تراکنش را در ثانیه ثبت کند.
• تجربه کاربری: تعامل با برنامه‌های بلاک چین و اپ های حوزه اینترنت نسل سوم بسیار سخت است به دلیل اینکه هرکدام از این پلتفرم‌ها دارای مراحل مختلفی هستند که برای استفاده از آنها باید اپ‌های دیگری مانند والت داشت. پس می‌توان نتیجه گرفت که استفاده از این نوع پلتفرم‌ها نیاز به آموزش تخصصی دارد و همین موضوع مانع پذیرش نسل سوم اینترنت است.
• دسترسی: بسیاری از کاربران هنوز به اپلیکیشن‌های وب 3 دسترسی ندارند به دلیل اینکه بسیاری از این اپلیکیشن‌ها در مرورگرها ادغام نشده است و بسیاری از مالکان این شرکت‌های بزرگ هیچ تمایلی به گسترش اینترنت نسل دوم خود ندارند مگر اینکه بتوانند منافعی در این زمینه به دست آورند. با توجه به گفته‌های قبل می‌توان نتیجه گرفت که افراد برای دسترسی به اپلیکیشن‌های نسل سوم با مشکلات زیادی روبرو خواهند شد.
• نبود پروژه قدرتمند بلاک چینی: همان‌طور که گفتیم برای اجرای اینترنت نسل سوم به پروژه‌های مختلفی نیاز داریم و درنهایت یک پروژه قوی باید از بیشتر اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز پیشتیبانی کند تا کاربران به راحتی بتوانند با برنامه‌های موردنظر خود تعامل داشته باشند و همچنین هزینه‌ی کمتری را برای جابجایی بین پروژه‌ها متحمل شوند اما متأسفانه هنوز پروژه‌های قوی و قدرتمندی در این حوزه وجود ندارد.

وب 3 و بلاک چین

بسیاری از افراد فکر می‌کنند که فناوری بلاک چین فقط برای انتقال پول و ارز دیجیتال است درصورتی‌که بلاک چین یا Blockchain یکی از تکنولوژی‌های معروف برای راه‌اندازی وب 3 یا وب غیرمتمرکز است. همان‌طور که می‌دانید بلاک چین می‌تواند تراکنش‌های مختلف و جزئیات آنها را از جمله زمان و چیستی تراکنش را در خود ذخیره کند و این موضوع می‌تواند دلیل محکمی برای انتخاب بلاک چین برای تبادل اطلاعات باشد.

حال سؤال اصلی این است که ارزهای دیجیتال چه نقشی می‌تواند در وب 3 داشته باشد؟

ارزهای دیجیتال در وب 3 یک ابزار پرداختی برای کاربران است و می‌توان گفت ارزهای دیجیتال مانند یک بنزین برای ماشین است و ارز دیجیتال سوختی برای وب 3 است. جالب است بدانید سرویس‌های موجود هستند که در ازای نگهداری اطلاعات به کاربران ارز دیجیتال می‌دهند و در مقابل آن نیز در ازای استفاده از این سرویس‌ها باید ارز دیجیتال پرداخت کرد.

اتریوم و وب 3

اتریوم این امکان را می‌سازد که توسعه‌دهندگان اپلیکشین غیرمتمرکز بسازند به‌طور مثال والت مای اتر ویژگی میزبانی غیرمتمرکز را دارا است. این کیف پول اپن سورس و متن‌باز از سیستم فایل بین برنامه‌ای استفاده می‌کند و IPFS یک سیستم توزیع فایل است که در آن نهاد مرکزی کنترل‌کننده وجود ندارد و به همین علت امکان سانسور یا حذف اطلاعات کاربر به صفر رسیده است.

در بخش قبل درباره IPFS صحبت کردیم ولی در اینجا می‌خواهیم یکی از ویژگی‌های کیف پول اتریومی را بیان کنیم که این کیف پول را را از دیگر کیف پول‌ها جدا می‌کند. این ویژگی این است که کاربران این امکان را دارند که والت خود را در هرجایی که دوست دارند ذخیره کنند البته باید توجه داشت که این فناوری هنوز در ابتدای مسیر قرار دارد و دارای محدودیت‌هایی است که به‌طورقطع می‌توان گفت این محدودیت‌ها در آینده برطرف می‌شود.

وب گردی در وب 3

برای وب گردی در اینترنت نسل سوم روش‌های متفاوتی وجود دارد که در این قسمت ما قصد داریک شما را با دو روش رایج آشنا کنیم. این دو روش به شرح زیر است::

متامسک (MetaMask) در وب 3

متامسک یکی از بهترین راهکارها برای وب گردی در وب 3 است و متامسک افزونه‌های بسیار زیاد و کاربردی دارد و این ابزارها در مرورگرهایی مانند کروم، فایرفاکس به خوبی کار می‌کند و همچنین این افزونه‌ها اجازه می‌دهد که به کیف پول خود متصل شوید و قابلیت‌های جدیدی را به مرورگر موردنظر خود اضافه کنید.

بریو(Brave) در وب 3

یکی دیگر از راهکارهای وب گردی در اینترنت نسل سوم استفاده از مرورگر بریو است. این مرورگر در ابتدا با مسدود کردن تمامی تبلیغات به یکی از سریع‌ترین و امن‌ترین مرورگرها تبدیل شد و توانست با ارزهای دیجیتال توکن بت یا  Basic Attention Token کار کند. جالب است بدانید این مرورگر جدیدترین پروژه ربندان آیک که موسس موزیلا و فارکس است می‌باشد

سخن آخر

اینترنت تکنولوژی بود که با آمدن آن در زندگی انسان‌ها تغییرات بزرگی را ایجاد کرد و می‌توان گفت راه‌های زیادی را پیموده است تا بتواند به نقطه الآنش برسد. اینترنت نسل سوم یا وب 3 اینترنتی است که قصد دارد اینترنت غیرمتمرکز ایجاد کند. در این مقاله قصد داشتیم شما را با وب 3 آشنا کنیم و نگاهی به مزایا و معایب این نسل اینترنت بی اندازیم. ممنون از اینکه تا پایان این مقاله همراه ما بودید.

سوالات متداول: